eHealth, nut of noodzaak?

Uit nut of uit noodzaak, steeds vaker komen we in aanraking met eHealth. Oftewel, digitale zorgmiddelen die zorgprofessionals ondersteunen in hun werk en patiënten helpen hun gezondheid op peil te houden. Door de personeelstekorten in de zorg zal eHealth in de toekomst zeker onmisbaar zijn, denken wij bij GTSzorg.

De noodzaak is er. Het toenemende aantal ouderen zorgt voor druk op zorgpersoneel. ‘Door de vergrijzing kunnen we niet fysiek overal op inspringen. eHealth kan daarom soms een goede oplossing bieden’, zegt Edwin Exoo, directeur van GTSzorg. Voorbeelden van eHealth-oplossingen zijn de toezichthoudende technieken in de ouderenzorg, het elektronisch patiëntendossier of telemonitoring, waarbij patiënten zelf thuis medische controles uitvoeren en dit digitaal communiceren met de zorginstelling.

Veel Nederlanders positief over eHealth

Uit ‘Health on Demand’, een onderzoek onder meer dan duizend werknemers en honderd werkgevers, blijkt dat veel Nederlanders positief staan tegenover eHealth. 89 Procent zou een eHealth-oplossing willen testen. Enthousiast zijn deelnemers van het onderzoek over apps die helpen bij het vinden van de juiste zorg. Bijvoorbeeld een app die wereldwijd zorgspecialisten koppelt aan een gezondheidsvraag. Ook apps die medische dossiers kunnen beheren zijn favoriet. Daarnaast zijn apps waarmee mensen hun eigen gezondheid kunnen monitoren populair en de adviserende apps die mensen vertelen hoe ze moeten handelen bij specifieke symptomen. Artsen zijn tegenwoordig in veel gevallen digitaal te bereiken via de chat.

Gevaren van eHealth

eHealth is noodzakelijk en veel Nederlanders zijn positief over de mogelijkheden. Echter zijn er ook gevaren. ‘Het gevaar is dat het menselijke verdwijnt, maar dat proces is volgens mij al langer gaande’, zegt Exoo. ‘Mensen worden mondiger en velen zijn ‘google-patiënt’ geworden. Voor deze doelgroep is eHealth wel een uitkomst. Maar voor de oudere patiënten is het ‘niet-menselijke’-eHealth niet per se een oplossing.’ Deze constatering wordt gestaafd door het onderzoek van ‘Health on Demand’. Naast het gebrek aan menselijke aandacht zijn ook het wantrouwen tegenover ‘digitale diagnoses’ en privacyoverwegingen voor deelnemers redenen om geen eHealth-oplossingen te proberen. Exoo: ‘Hoe dan ook moet Nederland met de veranderingen in de wereld mee en is dit een niet-omkeerbaar proces.’

Het nut van eHealth

Behalve noodzakelijk voor het ontlasten van zorgpersoneel is eHealth ook nuttig. Er is een tak van eHealth die zich focust op gezondheidsonderzoek. Wetenschappelijk onderzoek door middel van spellen is in opkomst. Zo ontwikkelde Games for Health UNMASK, een citizen science game. De gegevens van de gamende deelnemers bieden onderzoekers handvatten bij het ontwikkelen van een medicijn tegen lymfeklierkanker. Ook wordt met games, die mensen via een app op hun telefoon installeren, onderzoek gedaan naar de verspreiding van virussen. Dit soort spellen die kennis en inzicht leveren kunnen de ontwikkeling van vaccins aanzienlijk versnellen. In het licht van de huidige corona-uitbraak extra interessant.

Zorgverleners positief over eHealth

Ook zorgverleners zijn over het algemeen positief over de mogelijkheden van eHealth. Behalve de noodzaak zien zij ook het nut: het geeft de mogelijkheid om de zorg specifieker toe te spitsen op de patiënt, zo blijkt uit de eHealth-monitor 2019. Kanttekening komt van het promotieonderzoek van Sabine Wildevuur (VU). Niet alle eHealth-oplossingen sluiten aan op de behoefte van patiënt of zorgverlener. Bij het ontwikkelen wordt volgens Wildevuur de persoonsgestuurde aanpak niet altijd meegenomen. Belangrijk is het daarom om bij de ontwikkeling van nieuwe eHealth-oplossing uit te gaan van de communicatie tussen patiënt en zorgverlener. Door uit te gaan van de behoeften kunnen er nieuwe passende eHealth-toepassingen op de markt komen die de zorgverleners ontlasten. Het kabinet stelde voor deze ontwikkeling 90 miljoen beschikbaar.