“Investeringen overheid in zorg is slechts lapmiddel”

Uit een rapport van het Onderzoeksprogramma Arbeidsmarkt Zorg en Welzijn (AZW) blijkt dat er de komende jaren in de zorg meer vraag naar personeel dan aanbod zal zijn. Ook Edwin Exoo, directeur van GTSzorg merkt deze ontwikkeling op: “Naast 3IG-ers worden er vooral medewerkers op MBO 4-niveau gezocht. Ook komen er steeds meer vacatures voor hoger geschoold personeel, zoals HBO-verpleegkundigen.”

Om het personeelstekort aan te pakken is er een Arbeidsmarktagenda 2023 ‘Aan het werk voor ouderen’ opgesteld. Voor de uitvoering van de plannen die in deze agenda staan, wordt een bedrag van 72 miljoen euro geïnvesteerd. Ook wordt er vanaf 2018 meer geld beschikbaar gesteld voor personeel in verpleeghuizen. Het gaat om een totaalbedrag van 335 miljoen euro. Er worden dus enorme investeringen gedaan in de zorg.

Meer geld voor zorgpersoneel, is dat de oplossing?
Exoo: “Dat er geïnvesteerd wordt in de zorg is niet vreemd. Zorg is mensenwerk dat te allen tijden moet doorgaan. Toch is meer geld niet de oplossing. Een overheid die geld te beschikking stelt is natuurlijk mooi, maar alleen daarmee tover je nog geen personeel uit de hoge hoed. De mensen zijn er eenvoudigweg niet. Althans, de hoger opgeleiden zijn schaars.”

Welke gevolgen heeft dit voor de zorg op langere termijn?
“Ik ben bang dat er wordt uitgeweken naar lager geschoold personeel waarvan juist in de crisistijd afscheid is genomen. Deze mensen worden dan wellicht na een eenvoudige interne training bevoegd verklaard voor zorgtaken. Dit komt volgens ons de kwaliteit van de zorg niet ten goede. Daarmee is meer geld investeren om het personeelstekort op te lossen naar mijn mening slechts een lapmiddel.”

Wat kan er wel gedaan worden om het personeelstekort in de zorg op te lossen?
“Goede zorg leveren moet het uitgangspunt zijn. Dat is niet alleen het afvinken van lijstjes en het voldoen aan de medische plicht, maar ook het aandacht hebben voor het welzijn van cliënten, hun familieleden en eventuele mantelzorgers. Door de hoge werkdruk in de zorg is dat niet altijd mogelijk. Ik pleit ervoor om met de extra investeringen de contracten van huidige werknemers uit te breiden, hen meer uren en opleidingsmogelijkheden te bieden. Wij proberen ons personeel op alle mogelijke manieren een kans te bieden. Onze hoge kwaliteitseisen zorgen echter wel voor een drempel. Maar dat is noodzakelijk, want onze medewerkers worden veelzijdig ingezet. Zij moeten een grote diversiteit aan werkzaamheden kunnen beheersen.”

Hoe zit het met de aanwas van jonge werknemers en stageplekken?
“Meer stageplekken voor studenten zijn inderdaad ook een goede manier om het personeelstekort op langere termijn op te kunnen vangen. Stageplekken zijn voor ons echter erg moeilijk te regelen, omdat wij bij opdrachtgevers werken die daar normaliter geen ruimte voor hebben. Soms lukt het wel om een stageplek te regelen en dan merken we dat op een positieve manier. We kunnen daardoor de werkzaamheden van ons personeel naar een hoger niveau tillen.”